معرفی پژوهشکده


قرآن معجزه جاودانه‌ای است که طی قرون متمادی الهام بخش بندگان و پویندگان حقیقت بوده و خواهد بود. اندیشمندان مختلفی در طی قرون متمادی که از نازل شدن این معجزه الهی می گذرد اندیشمندان همواره در پی فهم آن برآمده­ اندو به موفقیت­ های زیادی نیز دست­ یافته­ اند. با گسترش علم و دانش بشری و تلاش متخصصین علوم مختلف بررسی و فهم ابعاد مختلف قرآن از غنای بیشتری برخوردار شده است. هم­ اکنون مراکز تحقیقاتی متعددی در اقصی نقاط جهان به بررسی جنبه­ های مختلف اعجاز قرآن می­ پردازند که سهم کشورهای عربی در این میان به­ مراتب پررنگ­ تر از دیگر کشورها است. در ایران نیز مراکز تحقیقاتی فراوانی دست به پژوهش و تحقیق پیرامون علوم و معارف قرآنی زده­ اند که سال به سال بر تعدادشان افزوده می­ شود، ولی متأسفانه این مراکز توجّه چندانی به مطالعه قرآن از جنبه علمی و بررسی موارد اعجازگونه آن نداشته و ندارند حال آنکه بررسی ابعاد مختلف اعجاز قرآن به عنوان پژوهشی علمی و مستمر باعث خواهد شد تلاش­ هایی که برای خدشه‌دار کردن قرآن و وحی صورت می‌گیرد و هم چنین شبهاتی که در رابطه با بعضی آیات قرآن مطرح می‌شود از مسیر دیگری که همان اثبات استناد آن آیات به خداونداست، عقیم گردد. به این ترتیب با درنظرگرفتن ماهیّت وجودی دانشگاه­ ها، انتظار می­ رود که آن­ها مهم­ ترین مراکز تحقیقاتی­ باشند که می­ توانند به صورت کاملاً علمی و آکادمیک به این موضوع ورود کنند. در میان دانشگاه­ های مختلف ایران، دانشگاه شهیدبهشتی که در رده دانشگاه­ های جامع قرار دارد و از پتانسیل بالای علمی برخوردار است، گزینه­ ای مناسب برای انجام این­ دست از مطالعات به­ شمار می­ آید. به همین دلیل پس از تأیید مراجع عظام قم، طرح تأسیس پژوهشکده اعجاز قرآن در این دانشگاه مطرح شد و پس از موافقت ریاست محترم وقت دانشگاه جناب آقای دکتر حمید لطیفی، در تاریخ 1386/06/23 مجوز تأسیس آن از وزارت علوم تحقیقات و فناوری اخذ گردید. در سال ۱۴۰۰ بنا به دلایل متعددی نام پژوهشکده به مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن تغییر کرد که در ادامه به برخی از آن­ها اشاره می­ شود:

یکی از راه های مهم و کلیدی برای نمایش و یا اثبات ابعاد مختلف اعجاز قرآن بررسی همه جانبه آن است. بنابراین، با بهره­ گیری از حوزه های مختلف دانش می‌توان بسیار روش مندتر و علمی­ تر به مباحث مربوط به اعجاز قرآن پرداخت.
هدف اصلی قرآن هدایت و راهنمایی بشر است که تنها راه دست­یابی به آن کاربردی­ سازی مفاهیم آن در بطن جامعه است. به این ترتیب می­ توان ادعا کرد که کاربردی­ سازی مفاهیم قرآن کمتر از اثبات و نمایش اعجاز آن نیست. این موضوع یکی از مهم ترین دغدغه­ های پژوهشکده محسوب می­ شود وبه­ نظر می­ رسد مهم ترین اقدام در راستای نیل به این هدف استفاده از توان و پتانسیل سایر رشته­ های علمی است که تنها با رویکرد مطالعات میان­ رشته­ ای حاصل می­ شود.
از بدو تأسیس پژوهشکده تا کنون (بازه زمانی 15ساله)،  این مرکز با اقداماتی نظیر تصویب و راه اندازی رشته قرآن­کاوی رایانشی، برگزاری همایش­ های ملّی و بین المللی، برگزاری نشست­ ها­ و کارگاه­ های تخصصّی که در همه آنها ردّ پای مباحث میان­ رشته­ ای در رابطه با مطالعات قرآنی مشهود است، تمایل و توان خود را در انجام این گونه از پژوهش­ ها به نمایش گذاشته است. به­ طورخلاصه می­ توان گفت که همه موارد ذکر شده زمینه مناسبی را برای تغییر نام پژوهشکده به مطالعات میان­ رشته­­ ای قرآن کریم فراهم کرده است.
پژوهشکده مطالعات میان رشته ای قرآن کریم دانشگاه شهید بهشتی از شهریور ماه 1386 فعالیت خود را آغاز کرده است. این پژوهشكده اولین پژوهشكده میان رشته‌ای در حوزه اعجازقرآن بوده و در سه گروه اعجاز علمی، اعجاز لفظی و سیستم‌های قرآن فعالیت می‌كند. فعالیت‌های علمی پژوهشكده تحت نظر شورایی متشكل از 20 نفر از اساتید رشته‌های مختلف علوم تجربی، پایه، مهندسی، علوم انسانی و روحانیون متخصص علوم قرآنی انجام می‌شود تا همه علوم و فنون و دانش بشری به یاری فهم و درک این کتاب مقدس درآیند.